उसावरील रसशोषक (लोकरी मावा (पायरीला) व पांढरी माशी )किडींचे व्यवस्थापन

 उसावरील रसशोषक (लोकरी मावा (पायरीला) व पांढरी माशी )किडींचे व्यवस्थापन

सध्या परिस्थिती मध्ये बऱ्याच भागात उसावर पायरीला व पांढरी माशी या रस शोषण करणाऱ्या किडींचा प्रादुर्भाव दिसून येत आहे.

*पायरीला (पाकोळी)*  – या किडीची पिल्ले व प्रौढ ऊसातील पानाचा रस शोषून घेतात त्यामुळे उसाच्या पानाचा हिरवेपणा कमी होऊन पाने निस्तेज व पिवळी पडतात तसेच हि किड पानावर एक प्रकारचा चिकट व गोड पदार्थ सोडते त्यामुळे पानावर काळ्या बुरशीचा प्रादुर्भाव होऊन काजळी पडल्यासारखा रंग चढून पानांची अन्न तयार करण्याची प्रक्रिया मंदावते आणि उसाची पाने वाळू लागतात व ऊसातील साखरेचे प्रमाण घटते.

*पांढरी माशी* – या किडीची पिल्ले व प्रौढ दोन्ही पानातील रस शोषण करतात परंतु बाल्यावस्था पिकाचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान करते या अवस्थेत कीड पानाच्या मागील बाजूने स्थिर राहून पानातील रस शोषण करते त्यामुळे पान निस्तेज होतात,पिवळी व गुलाबी पडतात आणि कालांतराने वाळू लागतात बर्‍याचदा किड तिच्या शरीरातून करीत असलेल्या चिकट गोड स्त्रावामुळे कॅप्नोडियम बुरशीची पानावर वाढ होऊन पाने काळी पडू लागतात व अन्न तयार करण्याच्या प्रक्रियेत अडथळा येतो.

व्यवस्थापन- 

**१.उसाची लागवड पट्टा अथवा रुंद सरी पद्धतीने करावी त्यामुळे कीडनाशकांची फवारणी किंवा धुरळणी करणे सोयीचे होईल.*

*२. पांढऱ्या माशी ने प्रादुर्भावग्रस्त पाने काढून नष्ट करावीत.*

*३.ऊसात पाणी साचत असल्यास चर काढून पाण्याचा निचरा करावा आणि पाण्याचा जास्त ताण पडल्यास पाणी द्यावे.*

*४. नत्रयुक्त खतांचा जास्त वापर करू नये.*

*५. पिवळ्या चिकट सापळ्यांचा वापर करावा.*

*६. पाच टक्के निंबोळी अर्काची फवारणी करावी.*

*७. व्हर्टिसिलियम लिकॅनी आणि बिव्हेरिया बेसियाना या जैविक बुरशीची ६० ग्रॅम/मी. ली. प्रति १५ लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.*

*८. रासायनिक कीटकनाशकामध्ये क्लोरोपायरीफॉस  २० टक्के ३० मिली किंवा इमिडाक्लोप्रिड १७.८ टक्के ३ मिली किंवा अॅसीफेट ७५% २० ग्रॅम प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून फवारावे.*

(स्त्रोत: केंद्रीय ऊस संशोधन संस्था लखनऊ आणि वसंतदादा शुगर इन्स्टिट्यूट, पुणे)

आवश्यकता वाटल्यास दहा दिवसानंतर दुसरी फवारणी करावी.

कीटकनाशकाची फवारणी आलटून-पालटून करावी

वरील प्रमाण साध्या पंपासाठी असून पावर पंपासाठी किटकनाशकाचे प्रमाण तीन पट करावे.

अधिक माहितीसाठी संपर्क करा

कृषि विज्ञान केंद्र, औंरगाबाद-१

*वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठ परभणी*