धनत्रयोदशी पूजा: समृद्धी, आरोग्य आणि धनतेरसचे महत्त्व
धनत्रयोदशी: समृद्धीचे आणि आरोग्याचे पर्व
धनत्रयोदशी हा भारतीय सण कार्तिक महिन्यातील कृष्ण पक्षातील त्रयोदशीला साजरा केला जातो. या दिवशी भगवान धन्वंतरी यांची पूजा केली जाते, जे आयुर्वेदाचे देवता मानले जातात आणि वैद्यकीय शास्त्राचे जनक समजले जातात. या दिवसाला ‘धनतेरस’ असेही म्हणतात. धनतेरसच्या निमित्ताने घरी नवीन धातूच्या वस्तू, विशेषतः चांदी, सोने आणि धान्य खरेदी करण्याची परंपरा आहे. या सणाला धन व आरोग्याची वाढ होण्यासाठी विशेष मानले जाते.
धनत्रयोदशीची पार्श्वभूमी
धन्वंतरी भगवान समुद्रमंथनातून अमृत घेऊन आले होते, म्हणूनच या दिवशी त्यांची पूजा केली जाते. अशी मान्यता आहे की धनत्रयोदशीच्या दिवशी धातू किंवा धन खरेदी केल्याने घरात समृद्धी आणि सौख्य येते.
पूजेचे महत्व आणि विधी
धनत्रयोदशीला सायंकाळी घराच्या मुख्य दाराजवळ तेलाच्या दिव्याने पूजन केले जाते. विशेषतः यंदा खरेदी केलेल्या धातूच्या वस्तूंचे पूजन करून त्या घरात ठेवतात. या दिवशी महालक्ष्मीच्या पूजनासोबत धन्वंतरीची पूजा केल्यास घरात धन-धान्याची भरभराट होते.
1. संध्याकाळी दिवा लावणे: घराच्या दाराजवळ दिवा लावल्याने नकारात्मक ऊर्जा दूर होते आणि सकारात्मक ऊर्जा घरात येते.
2. नवीन वस्तूंची खरेदी: या दिवशी चांदी, सोने, बर्तन किंवा अन्य धातूंच्या वस्तू खरेदी केल्या जातात.
3. धन्वंतरी पूजन: आयुर्वेदाचे जनक असलेल्या भगवान धन्वंतरीची पूजा केल्यास आरोग्याचे आशीर्वाद मिळतात.
आरोग्य आणि समृद्धीचे महत्त्व
धनत्रयोदशी हा केवळ संपत्तीच्या खरेदीसाठी नसून, हा सण आरोग्याचे देखील प्रतीक आहे. शरीराचे आरोग्य चांगले असेल तरच घरात आनंद आणि समृद्धी येऊ शकते, म्हणूनच या दिवशी धन्वंतरीची पूजा केली जाते.
धनत्रयोदशीच्या दिवशी घ्यावयाची काळजी
1. स्वच्छता: घरातील सर्व भाग स्वच्छ करणे आवश्यक आहे.
2. तुपाच्या दिव्याचा वापर: संध्याकाळी तुपाचा दिवा लावल्याने सकारात्मकता निर्माण होते.
3. नवीन वस्त्र धारण: नवे वस्त्र घालून पूजा केल्यास सकारात्मक ऊर्जा मिळते.
धनत्रयोदशी हा सण आरोग्य आणि समृद्धीला प्रोत्साहन देतो. या दिवसाच्या पूजनाने आपल्या जीवनात संपत्ती आणि आरोग्याची भरभराट होईल अशी अपेक्षा आहे.
धनत्रयोदशीच्या सर्वांना शुभेच्छा!