हरभरा पिकावर कटवर्मचा प्रादुर्भाव: शेतकऱ्यांची चिंता वाढली
Akola News : रब्बी हंगामात मोठ्या प्रमाणावर हरभरा पिकाची लागवड होत असताना अकोला तालुक्यातील शेतकऱ्यांना ‘कटवर्म’ या किडीच्या प्रादुर्भावाचा फटका बसत आहे. हरभऱ्याच्या उगवणीच्या सुरुवातीच्या काळातच पाने आणि शेंडे या किडीच्या हल्ल्यामुळे कुरतडली जात आहेत. त्यामुळे हरभरा पिकाच्या प्रारंभिक अवस्थेतच शेतकऱ्यांना अनेक अडचणींना सामोरे जावे लागत आहे. या संकटावर उपाययोजना करण्यासाठी शेतकरी विविध किडनाशकांची फवारणी करत आहेत.
रब्बी हंगामात हरभऱ्याची महत्त्वपूर्ण भूमिका
या वर्षी अकोला तालुक्यातील शेतकऱ्यांनी मोठ्या प्रमाणावर सोयाबीन पिकाची लागवड केली होती. परंतु, यंदा सोयाबीनचा हंगाम शेतकऱ्यांसाठी अपेक्षेप्रमाणे फायद्याचा ठरला नाही. त्यामुळे शेतकरी आता रब्बी हंगामातील हरभरा पिकावर मोठ्या प्रमाणावर अवलंबून आहेत. हरभऱ्याची लागवड जोरात सुरू आहे, मात्र उगवणीच्या पहिल्याच टप्प्यात पिकाला कीड लागल्याने शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान होण्याची भीती आहे.
कटवर्म किडीचा प्रादुर्भाव आणि त्याचे परिणाम
कटवर्म कीड मुख्यतः पिकाच्या कोवळ्या पानांवर आणि शेंड्यांवर हल्ला करते. हे कीटक पिकांचे कोवळे भाग कुरतडून टाकतात, ज्यामुळे हरभरा पिकाची वाढ थांबते आणि उत्पादनात घट येते. कटवर्ममुळे हरभऱ्याची उगवण योग्य प्रकारे होत नाही आणि शेतकऱ्यांना पिकाचे नुकसान होण्याची चिंता आहे. यावर नियंत्रण मिळवण्यासाठी शेतकरी विविध प्रकारचे कीटकनाशक फवारणी करत आहेत, तरीही काही ठिकाणी परिणाम समाधानकारक दिसून येत नाही.
तालुक्यातील विविध भागांतील परिस्थिती
तालुक्यातील खारपाण पट्ट्यातील पाथर्डी, राणेगाव, भोकर, सिरसोली, पंचगव्हाण, खाकटा, नेर, आडसूळ, सांगवी, पिवदंळ, बाभूळगाव याभागांत ओल मोठ्या प्रमाणात असल्याने हरभऱ्याची पेरणी होत आहे. हिवरखेड, बेलखेड, माळेगाव, तळेगाव, तळेगाव खुर्द, गोर्धा, हिंगणी, आकोली, काळेगाव या भागांत सिंचनाची सोय असल्याने शेतकरी हरभऱ्याच्या लागवडीसाठी सज्ज झालेले आहेत. त्यामुळे या परिसरात हरभऱ्याची मोठ्या प्रमाणावर लागवड करण्यात येत आहे. मात्र, कीड समस्या त्यांच्या उत्पादनावर विपरित परिणाम करू शकते.
कीड व्यवस्थापनासाठी शेतकऱ्यांचे प्रयत्न
कीड नियंत्रणासाठी शेतकऱ्यांनी विविध प्रकारचे किडनाशक फवारणीचे पर्याय स्वीकारले आहेत. काही शेतकरी जैविक किडनाशकांचा वापर करत आहेत, तर काही रासायनिक किडनाशकांचा वापर करून कीड नियंत्रणासाठी प्रयत्नशील आहेत. या उपाययोजनांमुळे किडीचा प्रादुर्भाव काही प्रमाणात कमी होत आहे, मात्र संपूर्ण नियंत्रण मिळवणे अजूनही एक मोठे आव्हान आहे.
हरभरा पिकासमोरील आव्हाने आणि भविष्यातील शक्यता
काही ठिकाणी शेतकरी कपाशीचे पीक काढून हरभऱ्याची पेरणी करण्याची तयारी करत आहेत. शेतकऱ्यांच्या मते, कटवर्मवर नियंत्रण मिळवण्यास यश आले तर हरभरा पिकाच्या उत्पादनात सुधारणा होऊ शकते. मात्र, कीड व्यवस्थापनासाठी अतिरिक्त खर्च आणि मेहनत लागत असल्याने शेतकरी आर्थिक दृष्ट्या दबावाखाली आले आहेत.
हरभरा पिकावर कटवर्मचा प्रादुर्भाव आणि त्याचे शेतकऱ्यांवरील परिणाम हा चिंतेचा विषय बनला आहे. हरभऱ्याच्या पिकावर होत असलेल्या कीड नियंत्रणासाठी शेतकऱ्यांना अधिक मदतीची आवश्यकता आहे. कृषी विभागाने योग्य मार्गदर्शन आणि तांत्रिक मदत पुरवून शेतकऱ्यांना कीड नियंत्रणात मदत करावी अशी अपेक्षा आहे.
पत्रकार -
