नोव्हेंबर/डिसेंबर दरम्यान वांगी लागवड व नियोजन करा असे, कमीत कमी खर्चात घ्या वांग्याचे विक्रमी उत्पादन..
नोव्हेंबर आणि डिसेंबर महिने वांग्याच्या लागवडीसाठी उत्तम मानले जातात. या कालावधीत योग्य नियोजन आणि आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून शेतकरी कमीत कमी खर्चात विक्रमी उत्पादन घेऊ शकतात. यासाठी काही महत्त्वाच्या बाबी लक्षात घ्या:
1. योग्य वाणाची निवड:
वांग्याच्या सुधारित आणि स्थानिक वाणांची निवड करा.रोग प्रतिकारक आणि स्थानिक हवामानाला अनुरूप वाणांची निवड करा.
उदाहरणार्थ, पंढरपुरी वांगे, भगवा, कृष्णा, नेहा वाण उत्तम आहेत.
2. मातीची तयारी:
6.5-7.5 pH असलेली चांगल्या जलधारणक्षम माती निवडा.
जमिनीत सेंद्रिय खते (शेणखत/कंपोस्ट) मिसळा.
3. लागवडीचे वेळापत्रक:
नोव्हेंबरच्या पहिल्या आठवड्यात नर्सरी तयार करा.
डिसेंबरच्या सुरुवातीला रोपांची लागवड करा.
4. लागवडीचा अंतर:
ओळींमध्ये 60-75 सेमी व झाडामध्ये 45-60 सेमी अंतर ठेवा.
5. खत व्यवस्थापन:
शेणखत/कंपोस्ट: लागवडीच्या वेळी प्रति एकर 10-15 टन.
रासायनिक खते:
NPK (50:25:25 किलो) 2-3 हप्त्यांमध्ये द्या.
सेंद्रिय पर्यायासाठी, गांडूळखत वापरा.
6. पाणी व्यवस्थापन:
ठिबक सिंचन: कमी पाणी वापरासाठी प्रभावी.
प्रत्येक झाडाला 2-3 दिवसांनी पाणी द्या.
7. कीड व रोग नियंत्रण:
कीड नियंत्रण:
मावा, थ्रिप्स, फळमाशी यांसाठी नीम तेल 5% स्प्रे वापरा.
वांग्याला ‘शूट अँड फ्रूट बोरर’ व ‘पाने खाणारी अळी’ यांचा धोका असतो. त्यासाठी जैविक उपाय किंवा कीटकनाशकांचा मर्यादित वापर करा.
रोग नियंत्रण:
फांदी सुकणे व मर रोगासाठी बेविस्टीन किंवा कॉपर ऑक्सीक्लोराइड स्प्रे करा.
8. फळांची काळजी:
तयार फळे वेळेवर तोडा.
वांग्याला अतिरिक्त सूर्यप्रकाश टाळण्यासाठी झाडांची योग्य छाटणी करा.
9. खर्च बचत करण्याचे उपाय:
स्थानिक बियाण्यांचा वापर करा.
सेंद्रिय शेतीतून खर्च कमी करा आणि जमिनीची गुणवत्ता वाढवा.
सामूहिक उत्पादन व विक्रीसाठी गट शेतीचा अवलंब करा.
10. विक्री व्यवस्थापन:
जवळच्या बाजारपेठेत थेट विक्री करा.
विक्रमी उत्पादनासाठी वांग्याचा दर्जा टिकवा.
तंत्रज्ञानाचा वापर करून, नोव्हेंबर/डिसेंबर महिन्यात वांग्याच्या लागवडीतून उच्च दर्जाचे उत्पादन मिळवणे शेतकऱ्यांसाठी सहज शक्य आहे.
पत्रकार -
