Onion Disease : कांदा पिकावरील करपा, पिळरोगाचा प्रादुर्भाव,असे करा नियंत्रण..
कांदा पिकावर करपा आणि पिळरोगाचा प्रादुर्भाव: मार्गदर्शक
कांदा हे शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत महत्त्वाचे पीक आहे, परंतु अनेक वेळा विविध रोगांमुळे कांदा उत्पादनात मोठा घट येतो. सध्या कांदा पिकावर करपा आणि पिळरोगाचा प्रादुर्भाव वाढत चालला आहे. या रोगांमुळे कांदा पिकाची गुणवत्ता कमी होते तसेच उत्पादनातही घट होते. या रोगांबद्दल सविस्तर माहिती आणि त्यांच्या नियंत्रणासाठी उपाययोजना खाली दिल्या आहेत.
कांदा पिकावर करपा (Purple Blotch) आणि पिळरोग (Twisting Disease) या रोगांचा प्रादुर्भाव होत असल्यास उत्पादनात मोठा घट येऊ शकतो. या रोगांच्या नियंत्रणासाठी योग्य पद्धतींचा अवलंब करणे अत्यंत आवश्यक आहे. कांदा पिकाचे संरक्षण करून शेतकरी चांगल्या उत्पन्नाची हमी मिळवू शकतात.
करपा रोगाची ओळख आणि नियंत्रण उपाय
करपा रोगामुळे कांद्याच्या पानांवर गर्द जांभळट रंगाचे ठिपके दिसतात आणि त्याचा विस्तार होऊन पाने काळवंडतात. हा रोग ओलसर वातावरणात अधिक वाढतो.
करपा रोगामुळे कांदा पानांवर सुरुवातीला लहान गोलाकार, पिवळट तपकिरी रंगाचे डाग दिसतात.
हे डाग हळूहळू मोठे होऊन पानांवर करड्या किंवा काळपट रंगाच्या पट्ट्यांसारखे दिसू लागतात.
पानांच्या डागांमुळे पाने वाळू लागतात, ज्यामुळे पिकाच्या वाढीवर परिणाम होतो आणि उत्पादन घटते.
नियंत्रणासाठी मार्गदर्शक
फंगल नाशकांची फवारणी – करपा रोग नियंत्रणासाठी फंगलनाशकांचा वापर प्रभावी ठरतो. मॅनकोझेब ६०% किंवा कॉपर ऑक्सिक्लोराईड ५०% सारख्या फंगलनाशकांची नियमित फवारणी करावी.
मॅन्कोझेब ७५% WP @ २५ ग्रॅम प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
प्रोपिकोनाझोल २५% EC @ १ मिली प्रति लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
१५ दिवसांच्या अंतराने पुन्हा फवारणी करावी, परंतु अत्यंत गरज असल्यासच.
पिळरोगाची ओळख आणि नियंत्रण उपाय
पिळरोगामुळे कांद्याच्या पानांमध्ये असमानता येते, पाने पिळवटतात, ज्यामुळे पिकाची वाढ थांबते आणि उत्पादनावर परिणाम होतो.फॉस्फोरस युक्त कीडनाशकांचा वापर पिळरोग नियंत्रणासाठी प्रभावी ठरतो. पिवळसर ठिपके दिसताच फवारणी करावी.
डायथेन एम-४५ @ २.५ ग्रॅम प्रति लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
यासोबत बोरॉन आणि सल्फरची मात्रा पुरवावी, ज्यामुळे पिकाची प्रतिकारशक्ती वाढेल.
अतिरिक्त सूचना
नियमितपणे पिकाचे निरीक्षण करा, रोगाची लक्षणे दिसताच तत्काळ उपचार सुरू करा.
पिकावर रोगाच्या प्रादुर्भावाचे प्रमाण लक्षात घेऊन फवारणीचे नियोजन करा.
करपा आणि पिळरोग नियंत्रणासाठी या पद्धतींचा अवलंब करून कांदा पिकाचे संरक्षण करावे, ज्यामुळे उच्च उत्पादन आणि दर्जेदार कांदा मिळेल.